Inwoners Uithoorn hangt sloop van twee kerken boven het hoofd

Uithoorn - Twee markante kerkgebouwen in Uithoorn staan op de nominatie te worden gesloopt als er op (zeer) korte termijn geen andere bestemming voor wordt gevonden. Eén daarvan is sinds eind negentiende eeuw gezichtsbepalend voor Uithoorn, namelijk de Schanskerk op De Schans, achter winkelcentrum Amstelplein. De andere is De Burght kerk op het Potgieterplein nabij het busstation die dateert van 1966. Instandhouding van beide kerken is zo goed als onmogelijk geworden omdat ze te groot zijn geworden voor de huidige en toekomstige katholieke gemeenschap. Het bestuur van de nieuw gevormde Emmaüsparochie, onder leiding van de vice-voorzitter Herman.A.A. van Bemmelen, organiseerde afgelopen maandagmiddag een persbijeenkomst in het Trefcentrum van de kerk De Burght waarbij nadere uitleg werd gegeven over de toekomst van de parochie en de kerken. Hierbij waren ook aanwezig enkele leden van de stichting B.O.U.D (Behoud Ons Unieke Dorpsgezicht) die het kerkgebouw wil redden van de ondergang. Hieraan is in een uitgebreid artikel in deze krant recentelijk aandacht besteed.

Nieuwe kleine kerk
“Het aantal parochianen is in 15 jaar met eenderde afgenomen en lijdt bovendien aan een sterke vergrijzing. Het komende decennium wordt verwacht dat het aantal parochianen nog verder zal afnemen,” vertelt Herman van Bemmelen. “Van de overigen mag en kan niet worden verwacht dat die alle kosten van een van de bestaande kerken voor hun rekening zullen nemen. Ergo, de kosten kunnen dus niet meer door de locale katholieke gemeenschap worden opgebracht. Het bestuur van de parochie heeft daarom aan de Bisschop van Haarlem verzocht deze gebouwen onder de hamer te brengen en een nieuwe kleinere kerk te mogen bouwen. Wij hebben deze week een bijeenkomst met de bisschop belegd en die zal zich hierover moeten uitspreken. Het is echter wel zo goed als zeker dat de huidige twee kerkgebouwen buiten gebruik worden gesteld. Ook al omdat ze niet meer voldoen aan de pastorale eisen. Om dat laatste te realiseren zouden de beide kerkgebouwen aangepast moeten worden. De kosten daarvan zijn dermate hoog dat dit niet meer als realistisch wordt gezien. Daarnaast is uit onderzoek gebleken dat intensieve verbouwing van een bestaand kerkgebouw veelal leidt tot een rommelig en onsamenhangend kerkgebouw. Twee jaar geleden nam de bisschop al het besluit de RK Parochie Heilig Sacrament en de RK Parochie Johannes de Doper samen te voegen. Op zaterdag 9 juni jl. hebben de parochianen zich tijdens een vergadering met tweederde meerderheid uitgesproken voor de bouw van een nieuwe kerk en de afstoting van de beide bestaande.” Aldus Van Bemmelen die Pastor R.M. Mascini liet verontschuldigen omdat hij niet aanwezig kon zijn.

Cultuurhistorisch erfgoed?
Van Bemmelen gaf aan dat als de bisschop zijn standpunt heeft verkondigd de volgende stap zal zijn het aangaan van een gesprek met de gemeente Uithoorn. De Schanskerk staat op de gemeentelijke monumentenlijst én is een beschermd dorpsgezicht. Maar of de gemeente er genoeg geld voor wil uittrekken om het als een cultuurhistorisch erfgoed te bewaren is de vraag en hangt mede af van de latere invulling van de bestemming. Volgens de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten – het voormalige Monumentenzorg, bezit het kerkgebouw ook geen wetenschappelijke waarde in bouwtechnisch opzicht. Verder stelt het bisdom ook nog eens voorwaarden voor het verdere gebruik van RK kerkgebouwen in algemeen zin bedoeld die een andere bestemming krijgen. Zo mag er bijvoorbeeld geen bordeel in worden gevestigd evenals het taboe is er een casino van te maken. Wél voor andere culturele doeleinden, zoals een VVV-vestiging, een (streek)museum of verbouw tot appartementencomplex. Het bisdom heeft het recht achteraf nog een fikse boete op te kunnen leggen aan gebruikers die zich niet aan de voorwaarden houden. In elke geval zullen beide kerkgebouwen worden verkocht aan de meest biedende. Met de opbrengst zal de bouw van een nieuwe kerk worden gefinancierd.

Miljoenen nodig
En als het dan over bedragen gaat voor onderhoud dan wel wat er momenteel op tafel moet komen om met name de Schanskerk overeind te houden, dan wordt een bedrag genoemd van 2.256.000 euro dat nodig is voor restauratie van de kerk. Van dat bedrag is alleen al 1 miljoen euro nodig voor het behoud van de torens. Elke 25 jaar zal bovendien eenzelfde bedrag nodig zijn om de torens te kunnen onderhouden. Dit buiten de onderhoudskosten zoals die momenteel ook betaald moeten worden. Daarbij zijn nog niet gerekend de mogelijke extra kosten van 750.000 euro als het plafond van de kerk moet worden vervangen! Iets dat hard nodig is. En dan blijft het maar afwachten of dit genoeg is. Met een oud gebouw weet men dat maar nooit. Voor het dak van de kerk De Burght is ‘slechts’ ongeveer 447.000 euro nodig om dit te renoveren. Al met al lijkt verkoop van de kerkgebouwen en mogelijke sloop onafwendbaar ofwel verbouwing tot…..? Ook de stichting B.O.U.D. zal er een (te) zware dobber aan krijgen zoveel geld bij elkaar te ‘sponsoren’ om in elk geval de Schanskerk te behouden. “Maar wij gaan na het parochiebestuur óók met de gemeente praten. Kijken wat we kunnen bereiken om de kerk als monument te kunnen bewaren voor het nageslacht. Nu ook de locale politiek de beslissing van het parochiebestuur weet kan die zich gaan buigen over de toekomst van in elk geval de Schanskerk. Lukt het op termijn allemaal niet de kerk te behouden, dan rest ons niets anders dan de stichting op te heffen en het geld wat tot nu toe ingezameld is een goede bestemming te geven. En u kunt wel raden waaraan,” geeft Ans van Muijen strijdlustig als altijd te kennen. Samen met andere bestuursleden en met name haar ‘maatje’ Annie Hoogervorst geeft zij voorlopig nog niet op. Zulke mensen die ons cultuurgoed door dik en dun willen bewaren verdienen een groot compliment voor hun inzet!